Tại Đà Lạt, có một nơi lặng lẽ mà ấm áp – nơi những con người khiếm khuyết đang từng ngày học nghề, làm việc và lan toả yêu thương bằng đôi tay của chính mình.
Đó là Lặng Art – một mô hình đặc biệt kết hợp giữa không gian cà phê, làng nghề thủ công, lớp học và sân chơi nghệ thuật. Không phải từ thiện. Không phải phong trào. Lặng là nơi các em được công nhận. Được làm việc thật. Được sống đúng.
1. TỪ TRƯỜNG – NƠI ƯƠM MẦM YÊU THƯƠNG
Tại Đà Lạt, có một ngôi trường đặc biệt nằm ẩn mình trong rừng thông xanh mát – nơi ấy là Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Giáo dục Hòa nhập tỉnh Lâm Đồng.
Trường hiện đang nuôi dạy hơn 240 học sinh khiếm khuyết, phần lớn là các bạn khiếm thính và thiểu năng trí tuệ. Có bạn nghe được nhưng không hiểu lời nói, có bạn hiểu được nhưng không thể giao tiếp bằng lời – mỗi em mang trong mình một dạng khác biệt, nhưng tất cả đều có chung một ước mơ: được học, được sống như mọi người, và có thể tự lo cho cuộc đời mình sau này.
Tại đây, các em được học văn hóa vào buổi sáng, và tham gia các lớp học nghề vào buổi chiều. Trước khi có Lặng, nhà trường chỉ mới có thể triển khai 2 lớp nghề truyền thống là may và thêu – những ngành nghề đơn giản nhưng mang tính nền tảng. Tuy nhiên, sản phẩm các em làm ra chưa thể ứng dụng hoặc bán ra bên ngoài, khiến cho hành trình học nghề của các em thường dừng lại ở mức “thử sức” mà thiếu đi cơ hội thật sự để tự lập bằng chính tay nghề của mình.
Từ khoảng trống ấy, một hành trình mới bắt đầu.
2. ĐẾN LẶNG ART – NƠI SẢN PHẨM BIẾT NÓI
Xuất phát từ sự trăn trở với câu hỏi:
“Tại sao các sản phẩm do các em làm ra lại không được công nhận, không được sử dụng trong cuộc sống thật?”,
anh Võ Anh Tuấn – một người làm trong lĩnh vực du lịch – trong một lần ghé thăm trường, đã quyết định đồng hành lâu dài cùng các em, thay vì chỉ hỗ trợ một lần rồi rời đi.
Từ đó, Cafe Lặng Art được sáng lập – không chỉ là một quán cà phê, mà là một không gian trưng bày, làm việc và kết nối đầy cảm hứng dành cho các bạn khiếm khuyết.
Tại đây, những món đồ thủ công do chính tay các bạn học viên làm ra: túi vải, tranh vẽ, móc len, sản phẩm giấy xoắn… được bày bán, được trân trọng, được trao đi. Mỗi sản phẩm không chỉ là một vật dụng – mà còn là một câu chuyện về sự kiên nhẫn, nỗ lực và lòng tin vào chính mình.
100% nhân sự làm việc tại Lặng Art đều là các bạn khiếm khuyết, từng là học sinh của Trung tâm – hoặc đang học nghề tại đây. Lặng trở thành nơi đầu tiên và hiếm hoi tại Việt Nam mà người khiếm khuyết không chỉ học nghề, mà còn có việc làm thật sau khi học xong.
Đó là cách mà Lặng Art – dưới sự dẫn dắt của anh Tuấn và sự đồng hành của rất nhiều Người Thương – khiến sản phẩm “biết nói” bằng chính giá trị được công nhận từ cộng đồng.
3. ĐẾN LÀNG NGHỀ NGHỆ THUẬT – NƠI TÀI NĂNG ĐƯỢC KHAI PHÓNG
Trước khi có Lặng Art, Trung tâm chỉ mới triển khai được 2 lớp nghề truyền thống là may và thêu – đơn giản, dễ dạy, phù hợp với điều kiện sẵn có. Nhưng từng ấy là chưa đủ để chạm tới khả năng thật sự bên trong mỗi em.
Lặng Art ra đời không chỉ để bày bán sản phẩm – mà còn mở rộng cánh cửa học nghề, đem đến cho các em thêm nhiều lựa chọn gần với sở thích, năng lực và xu hướng xã hội hiện đại.
Hiện nay, ngoài lớp may – thêu, Lặng Art đã phối hợp cùng nhà trường và các chuyên gia mở thêm các lớp:
– Lớp bánh – đào tạo làm bánh chuyên nghiệp
– Lớp macrame – tạo ra sản phẩm nội thất cao cấp từ nghệ thuật đan sợi
– Lớp tranh giấy (quilling) – kỹ thuật tạo hình bằng giấy cuộn
– Lớp vẽ – giúp các em dùng hình ảnh để thể hiện cảm xúc, ước mơ
– Lớp pha chế – đào tạo kỹ năng thực hành cho công việc tại quán
Điều đặc biệt là các lớp học này không mang tính phong trào – các em sau khi hoàn thành có thể được nhận vào làm chính thức tại Lặng, hoặc kết nối với các đầu mối công việc phù hợp trong tương lai.
Không dừng lại ở đó, bạn nào học tốt, có đam mê sẽ được học chuyên sâu hơn, để sau này có thể quay lại giảng dạy chính lớp học mình từng ngồi.
Một ngày nào đó, người khiếm khuyết sẽ dạy cho người khiếm khuyết – tạo nên vòng tròn tự chủ – bền vững – và đầy cảm hứng.
4. ĐẾN KHÔNG GIAN NGHỆ THUẬT – NƠI GẮN KẾT CỘNG ĐỒNG
Từ một căn phòng nhỏ ban đầu, Lặng Art giờ đây đã chuyển về cơ sở mới tại số 19 Nguyễn Khuyến, phường 5, Đà Lạt – một căn nhà gỗ ấm cúng, nhiều ánh sáng tự nhiên, và đặc biệt là rộng rãi đủ để trở thành một “ngôi nhà nghệ thuật” đúng nghĩa.
Không chỉ là quán cà phê, Lặng còn trở thành một không gian tổ chức sự kiện độc đáo, nơi giao thoa giữa nghệ thuật, cộng đồng và tình người. Tại đây, đã diễn ra nhiều hoạt động mang dấu ấn sâu sắc như:
– Fashion Show – Hãy Ước Mơ: những bộ trang phục được trình diễn bởi chính các em khiếm khuyết
– Chương trình Âm nhạc 54 Dân tộc Việt Nam: một sự kiện đặc biệt do ca sĩ Phúc Anh và tổ chức OM Foundation thực hiện, nhằm tôn vinh sự đa dạng văn hóa của 54 dân tộc anh em
– Workshop cùng NTK Sĩ Hoàng: Đẹp để Thành Công
– Workshop cùng MC Liêu Hà Trinh: Sức Mạnh Diễn Ngôn
Bên cạnh đó là các buổi teambuilding nhỏ, workshop nghệ thuật, hoạt động trải nghiệm…, do Lặng tổ chức hoặc phối hợp với đối tác trong và ngoài nước.
Không gian có thể được thuê độc lập – hoặc kết hợp với chính các em khiếm khuyết nhà Lặng, để tạo nên chương trình vừa sâu sắc vừa gắn kết – nơi người tham gia không chỉ “đến để xem” mà còn “đến để hiểu – để chạm – để thương”.
5. ĐẾN WORKSHOP DO CÁC EM KHIẾM KHUYẾT DẪN DẮT – NƠI KHẢ NĂNG LÊN TIẾNG
Tại Lặng, có những buổi workshop mà người đứng lớp không phải chuyên gia, cũng không phải giáo viên – mà là chính các bạn khiếm khuyết từng bước vươn lên từ những lớp học nghề.
Những bạn như:
– Hải Đường – một bạn Điếc, đang theo học chuyên sâu lớp vẽ. Những bức tranh, túi vải do Đường vẽ luôn đạt chất lượng cao, được chọn làm sản phẩm tiêu biểu của Lặng.
– Bình – bạn có khiếm khuyết vận động, đi lại khó khăn, tay yếu, không thể làm việc nặng. Nhưng Bình lại vô cùng khéo léo và tinh tế trong nghệ thuật Macrame, và giờ đang là giáo viên đứng lớp Macrame tại Lặng.
Các lớp workshop này không chỉ là nơi học kỹ năng – mà còn là cơ hội để các bạn thể hiện bản thân, nâng cao sự tự tin, và chứng minh rằng: khiếm khuyết không có nghĩa là thiếu khả năng.
Khách đến Lặng có thể đăng ký tham gia các lớp như:
– Lớp vẽ
– Lớp móc len
– Lớp quilling (tranh giấy)
– Lớp ngôn ngữ ký hiệu
Thông qua việc “học từ người khiếm khuyết”, khoảng cách giữa người dạy và người học – giữa cộng đồng và các em – được rút ngắn một cách đầy tự nhiên và cảm động.
Không cần thương hại. Chỉ cần cơ hội.
Và khi có cơ hội, các em đủ khả năng để lan toả giá trị ngược lại cho xã hội.
6. ĐẾN NGƯỜI THƯƠNG – CỘNG ĐỒNG KẾT NỐI VỚI NHÀ LẶNG
“Người Thương” – đó là cách mà Lặng gọi những ai từng ghé qua, từng ủng hộ, từng mỉm cười và nói lời động viên với các em.
Tại Lặng, bạn không chỉ là khách hàng. Bạn là người lắng nghe những câu chuyện lặng lẽ, người góp phần viết tiếp hành trình cho các em – bằng một ly nước, một sản phẩm thủ công, một lần tham gia workshop.
Bạn có thể đến Lặng chỉ để uống một tách cà phê ấm, thưởng thức bánh nhà làm tốt cho sức khoẻ. Nhưng rồi có thể bạn sẽ rời đi với nhiều hơn thế:
– Một món đồ lưu niệm do chính tay các bạn khiếm khuyết tạo ra
– Một lớp học nghệ thuật đầy cảm hứng do các em đứng lớp
– Một trải nghiệm chạm đến trái tim – và để lại điều gì đó rất lâu sau khi rời quán
Lặng Art đang tạo nên một cộng đồng thật sự. Không cần ồn ào. Không cần thương hại.
Chỉ cần sự hiện diện của bạn – như một “Người Thương” của Nhà Lặng.